źródło

Gwiazda
Hollywood

Ekranowa femme fatale, arystokratka dusz, burżujka wielbiąca blichtr, biżuterię, drogie cacka. Prekursorka malowania paznokci u stóp na czerwono oraz słynnego turbanu, przylegającego ściśle do głowy. Jedyna Polka, która zapisała się na kartach historii światowego kina.

 

Pola Negri – Barbara Apolonia Chałupiec
 

Lipno, miasteczko w Zachodniopomorskiem. Przed wojną mieszanka ludności polskiej, rosyjskiej i w znacznej mierze żydowskiej (40 %).
 

Apolonia Chałupiec urodziła się 3 stycznia 1897. Mama Eleonora Kiełczewska była służącą, tata Jerzy (w źródłach Juraj) słowacki cygan, 10 lat młodszy od żony, przywędrował do Polski za chlebem i zajmował się tym, co robili wówczas cyganie – kotlarstwem. To po nim córka odziedziczyła czarne lśniące włosy i … spojrzenie.
 

Całe życie trwała przy niej matka (Pola była jedynaczką). Kiedy w 1902 roku Rosjanie aresztowali i zesłali na Sybir ojca Poli, matka wraz córką przeprowadziły się do Warszawy. Tam Pola zaczęła uczęszczać na lekcje tańca oraz gry aktorskiej. Od najmłodszych lat matka przekonywała ją o jej ambicji, urodzie, uzdolnieniach. Wpoiła jej żądzę sukcesu, snobizm, a także dążenie do osiągnięcia statusu gwiazdy i wielkiej damy. Ukończyła szkołę baletową i teatralną.
 

W 1908 roku zadebiutowała w Jeziorze łabędzim, a następnie wystąpiła w balecie Coppelia. Gdyby nie gruźlica, zostałaby tancerką. Intensywna kuracja w Zakopanem przyniosła pożądane efekty. Wśród górskich krajobrazów Pola dużo czytała. Szczególnie spodobał się jej zbiorek wierszy Ady Negri Niedola-Burze w przekładzie Marii Konopnickiej. Ta włoska poezja tak przypadła do gustu młodej artystce, że od nazwiska autorki przybrała potem swój pseudonim sceniczny. Ale choroba krzyżuje plany i Apolonia zostaje aktorką.
 

Swój warsztat artystyczny rozwijała pod okiem Honoraty Leszczyńskiej. W 1911 roku, dzięki poparciu zastępcy dyrektora Warszawskich Teatrów Rządowych, Kazimierza Hulewicza dostała się do Szkoły Aplikacyjnej – aktorskiej. Już po roku zadebiutowała jako Pola Negri na deskach Teatru Małego. Jej pierwszą rolą była postać Anieli w Ślubach panieńskich.
 

Piękna, sprytna, cwana, uzdolniona potrafiła chłopców owinąć sobie wokół palca, umiała dbać o własne interesy. Jej kariera idzie jak burza. Ulegają jej urokowi i pomagają bardzo wpływowi ludzie. Awansuje społecznie, przenosi się z matką ze slamsów na Bednarską. 

 

KARIERA FILMOWA W NIEMCZECH

Karierę filmową rozpoczęła w 1914 roku produkcją Niewolnica zmysłów Jana Pawłowskiego. Wkrótce otrzymała miano pierwszego polskiego wampa ekranu. Po wybuchu I wojny światowej filmy Hertza trafiły na rynek niemiecki. Kiedy na ekranach pojawił się film Bestia, niemiecka prasa nazwała Polę Negri „polską Astą Nielsen”.
 

W 1917 roku Negri wyjechała do Berlina, gdzie związała się z największą niemiecką wytwórnią filmową – UFA. W Deustches Theater poznała gwiazdę kabaretu i reżysera Ernsta Lubitscha. Reżyser, którego rozgłos, uznanie i sława obejmowały niemal cały świat, zaangażował Polę do swoich filmów. Sławę przyniosły jej takie produkcje, jak: Oczom mumii Ma, Carmen czy Madame Dubarry.
 

Filmy te uważane są za perełki kina niemego, a także za najbardziej wartościowe artystycznie obrazy w dorobku aktorskim Negri.

 

SŁABOŚĆ DO ARYSTOKRATÓW

W czasie podróży do Berlina, w granicznym wówczas Sosnowcu poznaje pierwszego męża, komendanta Straży Granicznej, hrabiego, błękitnookiego Eugeniusza Dąbskiego. Po dwunastu randkach oddaje mu swą rękę. W wieku 22 lat poślubia ukochanego w Katedrze Wniebowstąpienia NMP w Sosnowcu. Przez kilka miesięcy para mieszkała u rodziny Dąmbskich, w Sosnowcu. Małżeństwo nie trwało niestety długo. 

 

SZCZYT KARIERY I BOGACTWA 

Po rozwodzie w 1922 roku Pola emigruje do Stanów Zjednoczonych.

                                                           źródło
 

Wystąpiła w dwudziestu filmach. Widzowie mogli ją oglądać między innymi w: Cesarzowej, Hotelu Imperial, Bezwstydnej kobiecie czy Hiszpańskiej tancerce. W USA została gwiazdą kina niemego. Ponadto ogromną popularnością aktorka cieszyła się nadal w Europie. To najlepszy okres w jej życiu. Pięć lat bezkonkurencyjnego panowania na firmamencie.

W Paramouncie robi oszałamiającą karierę, rzuca Amerykę na kolana. W rozwoju kariery Negri pomógł znany wszystkim Charles Chaplin.
 
                                         źródło
 

Nareszcie zarabia duże pieniądze – milion rocznie. Snobuje się na willę przypominającą Biały Dom, z czarną marmurową wanną w łazience. Posiada między innymi: skrzynkę biżuterii, również z kolekcji Habsburgów, z diamentem w naszyjniku wielkości piłeczki golfowej.

Ogromna liczba strojów: 100 sukienek i tyleż pasujących pantofelków, poustawianych przez służbę równiutko, w gotowości do wyjścia. W garderobie zajmującej całe piętro: 30 różnej maści etoli i futer, 4 limuzyny, 5 sekretarek, służbę nie do policzenia. Inwestuje na giełdzie. Na wyjazdach wynajmuje w hotelach piętra, nie pokoje.
 

Odkuwa się z biedy i… romansuje.

                                                                           źródło
 

Z Chaplinem, z którym w roku 1923 najpierw się zderza, dosłownie – samochodem, znajomość szybko się jednak kończy. Rozstali się egoiści – on ze skłonnością do depresji, zamykał się w sobie i w pokoju. Byli wrażliwi, a nawet przewrażliwieni. Okazało się, że każde kocha tylko siebie. Z Rudolfem Valentino, poznanym na balu maskowym, za którym Pola szaleje:
 

                                                                             źródło
 

Po latach pisze, że był miłością jej życia. Dwukrotnie żonaty, też pochodził z arystokracji – włoskiej, wprawdzie podupadłej, ale jednak. Ta znajomość zaczęła powolną klęskę Poli w Stanach. Gwiazdor umiera nagle w sierpniu 1926 roku, w wieku 31 lat, w Nowym Jorku, gdzie promował swój nowy film Syn szejka.
 

W 1927 roku Negri wraca do Europy, aby wyjść za mąż za gruzińskiego księcia Serge’a Mdivaniego. Aktorka nie odnosiła sukcesów w filmach dźwiękowych (powodem był zbyt silny akcent, niski głos). Wkrótce nosi już tytuł księżnej. Zamieszkują w Normandii w jej XVII-wiecznym pałacu, z dwudziestoosobową służbą, bo książę – oprócz tytułu i uroku osobistego – nie posiadał nic. Przeszedł na utrzymanie żony.
 

Ale to nie miało znaczenia. Pola nareszcie była w ciąży. Szczęśliwa, całkowicie poświęciła się tworzeniu rodziny. I tym razem, po chwilach ogromnej radości, znów przyszła rozpacz. Traci dziecko i męża.
 

Nigdy nie był jej wierny, a kiedy żona traci również wszystko w czasie krachu na Wall Street, porzuca ją po czterech latach małżeństwa i szybko ponownie się żeni. Pola wraca tam, gdzie zaczęła, do Niemiec. 

PO KARIERZE
 

Początek lat 30.
Pola potrzebuje zajęcia. Jest już za “stara” na role, które były jej atutem – nieme wampy. Po demonstracyjnym opuszczeniu Niemiec przez Marlenę Dietrich – w proteście przeciw nazizmowi – wakat po niej wypełnia Pola.
 

Produkcja Na rozkaz kobiety w reżyserii Paula L. Steina w Polsce została okrzyknięta filmem roku. W Niemczech Pola Negri była aktorką podziwianą i uwielbianą. Do grona jej wielbicieli należał sam Adolf Hitler. Plotkowano nawet o ich romansie.
 

Minister propagandy, Joseph Goebbels, namawiał Negri, aby wystąpiła w filmie propagującym ideologię nazistowską. Aktorka zwlekała z odpowiedzią, jednak kiedy propozycja została powtórzona, uciekła do Francji.
 

Tam przebywała aż do wybuchu wojny. Potem przeniosła się do Portugalii, skąd powróciła do USA. Wypływa z Lizbony z masową emigracją z Europy. Tymczasowe schronienie daje jej szwagier, David, w swoim letnim domu.
 

Pola Sprowadza z Polski matkę. Nie jest już sama. Zamieszkują w dzielnicy dla ubogich i nie ma już nic. Nic z dawnej świetności. Jeszcze raz próbuje swoich sił w filmie. Gra w Hi Diddle Diddle czy The Moonspinners. Bez sukcesu.

                                 źródło 

I nagle w roku 1948 wszystko się odmienia. Pola wchodzi w związek ze znaną od dawna kompozytorką i milionerką, sukcesorką naftową – Margaret West. Ta porzuca męża i zamieszkuje z Polą. Wraca wszystko, co lubi Polina – LUKSUS.
 

W 1951 roku staje się Amerykanką. Rok później umiera jej 93-letnia matka.
 

W 1957 przenoszą się, Pola z Margo, z Californi do San Antonio w Texasie, posiadłości rodzinnej West. W roku 1967 Margaret umiera. Dzięki niej Pola nie martwiła się o nic. Osiadła w spokoju, bez szarpaniny. I – co najważniejsze – dobrobycie. Była jak dobrze zaopatrzona żona. Pozostawioną w spadku przez Margo fortunę Pola przeznacza na cele charytatywne. Znaczną część majątku otrzymują polskie siostry z zakonu serafickiego w San Antonio oraz St. Mary Univesity Texas, który utworzył stypendium jej imienia.

                                               źródło
 

W 1970 roku opublikowała swoje wspomnienia Pamiętnik gwiazdy.